Günümüzde çoğu kadın hamile iken de çalışma hayatına devam etme zorunda kalmaktadır. Gebeliğin vücutta yarattığı çeşitli değişikliklerden dolayı ve zaman zaman bulantı, kusma, sık idrara çıkma, yorgunluk, şişkinlik, kramplar gibi gebeliğe bağlı gelişen şikayetlerden dolayı çalışma hayatı olumsuz etkilenebilmektedir.
Gebe kadınlar çalıştıkları iş yerine bağlı olarak bazı kokulardan ve yiyeceklerden aşırı derecede etkilenebilmektedir. Bütün bunlardan dolayı kanunlarla gebelik sırasında çalışma konusunda bazı düzenlemeler getirilmiştir ve iş yerleri de hamile çalışanlarına göre çeşitli düzenlemeler yapmaktadır.
Genel olarak iş yerinde gün içerisinde herhangi bir tehlikeli durumla veya zararlı maddelerle karşı karşıya kalmayan kadınlar doğum zamanına kadar çalışabilirler. Gebe kadının çalışma ortamı ve şartları dikkatle değerlendirilmelidir.
Aşağıdaki durumlarda gebe kadının çalışması kısıtlanmalı veya tamamen durdurulmalıdır?
- Gebelik sırasında kanaması olanlar
- Erken doğum tehdidi olanlar
- Çoğul gebelikler
- Rahim ağzında açılma (dilatasyon) olanlar
- Rahim ile ilgili malformasyon olanlar
- Yüksek tansiyon
- Fetusta büyüme geriliği
- Daha önce erken doğum yapmış olanlar
- Polihidramnios (Suyun fazla olması)
Bazı işyerilerinde kullanılan kimyasal maddeler, temizlik maddeleri, solventler, radyasyon gebe kadına direk temas yoluyla veya solunum yoluyla zarar verebilir. Bunlar kurşun, civa gibi maddelerdir. Bu tür maddelerin bulunduğu işyerlerinde kendinizi korumak için gerekli önlemleri araştırmalısınız ve iş yeri sahibi ile konuşmalısınız. Bu maddelere fazla maruz kalmayacak bölümlerde çalışmak, bulunduğunuz yeri ara sıra havalandırılması ve üstünüze bazı özel kıyafetler giyilmesi gibi önlemler gerekebilir.
Aşırı sıcak bir işyeri veya fabrikada çalışmak gebelik üzerine bazı olumsuz etkilerde bulunabilir. Bu durumda ara sıra serin bir ortama geçmek, etrafta vantilator çalıştırmak ve bol sıvı almak gibi önlemlerle ile aşırı sıcaktan kaçınmak gerekir.
Yapılan çalışmalar kuaför ve güzellik salonlarında çalışan gebelerin risk altında olduğuna dair yeterli kanıt yoktur. Bu tür işyerlerinde etrafta kimyasal maddeler bulunduğundan eldiven kullanmak ve içeriyi havalandırmak gibi önlemler alınmalıdır.
Hangi işte olursa olsun anne adayı aşırı yük kaldırmaktan ve çok fazla eğilip doğrulmaktan kaçınmalıdır. Bir kaç saatte bir kısa dinlenme araları ve her 4 saatte bir uzun bir dinlenme arası mutlaka verilmelidir.
Masa başında çalışanların dikkat etmesi gereken detaylar var:
• Bilgisayar başında çalışırken mutlaka küçük molalar verin. Kalkın ve derin nefesler alarak, biraz yürüyün.
• Masada otururken arada bir kollarınızı ve bacaklarınızı esnetin.
• Kesinlikle ağır şeyler kaldırmayın!
• Eğilmeniz gerekirse sırtınızı ve belinizi zorlamadan, yavaş yavaş eğilin.
• Sandalyenizin yükseklik ayarını, ayaklarınız yere tamamen değecek biçimde ayarlayın. Hatta mümkünse ayaklarınızı küçük bir tabureye ya da sandalyeye uzatarak oturun.
• Uzun süre ayaktaysanız, sık sık mola verin.
• İşler ne kadar yoğun olsa da, yemek saatlerini atlamayın.
• Elinizin altında mutlaka dolu bir şişe su bulundurun.
• Sigara dumanından ve kimyasal maddelerden uzak durun.
• En az iki saatte bir tuvalete gitmeye özen gösterin.
• Kendinize kesinlikle yüklenmeyin. Yoğun günlerde ve yorgun hissettiğinizde eve daha erken gidin.
Gebe Kadınlar Kaç Haftaya Kadar Çalışabilir
Kanunlarımız anne adaylarına gebeliğin 32. Haftasından sonra izne ayrılma hakkını tanımaktadır. Bununla beraber aynı yasa hekimin raporuyla belgelenmek koşulu ile anne adayının 37. Haftaya kadar çalışması durumunda fazladan çalıştığı sürenin doğum sonrası iznine ilave edilmesine imkan tanımaktadır. Bu nedenle pek çok gebe çocuğuyla beraber daha uzun vakit geçirebilmek için son ana kadar çalışmayı istemektedir. Fakat bu kararı anne adayının hekimi ile beraber çok iyi değerlendirerek alması gerekmektedir ve ısrarcı olmamakta fayda vardır.