Büyüme Geriliği Nedir?
Çocuklara, kiloları veya kilo alma hızları benzer yaş ve cinsiyetteki diğer çocuklarınkinden önemli ölçüde düşük olduğunda, büyüme geriliği teşhisi konur. Gelişemeyen bebekler veya çocuklar, aynı yaştaki diğer çocuklardan önemli ölçüde daha küçük veya kısa görünmektedir.
Büyüme Geriliği Belirtileri
Genel olarak ağırlık ve boy arasındaki oranı bu iki değerin gerçek ölçümlerden daha önemlidir.
Gelişemeyen bebekler veya çocuklar standart büyüme çizelgelerine uymayan bir boy, ağırlık ve baş çevresine sahiptir. Kişinin ağırlığı, üçüncü yüzdelik dilimden (standart büyüme çizelgelerinde belirtildiği gibi) veya boyu için ideal kilonun yüzde 20 altına düşer.
Aşağıdakiler gecikir veya gelişimi yavaştır:
- Dönme, oturma, ayakta durma ve yürüme gibi fiziksel beceriler
- Zihinsel ve sosyal beceriler
- İkincil cinsel özellikler
Büyüme Geriliği Tanısı
Büyüme geriliğinin tıbbi sorunlardan mı yoksa kötü beslenme veya ihmal gibi çevredeki faktörlerden mi kaynaklandığını belirlemek önemlidir.
Büyüme geriliğinin birçok tıbbi nedeni vardır. Bu nedenlerden bazıları şunlardır:
- Down sendromu ve Turner sendromu gibi kromozom anormallikleri
- Ana organ sistemlerinde kusurlar
- Tiroid hormonu eksikliği, büyüme hormonu eksikliği veya diğer hormon eksiklikleri gibi endokrin sistemle ilgili sorunlar
- Bebekte beslenme güçlüklerine neden olabilen beyin veya merkezi sinir sisteminde hasar
- Oksijen ve besinlerin vücutta nasıl hareket ettiğini etkileyebilen kalp veya akciğer sorunları
- Anemi veya diğer kan hastalıkları
- Emilim ya da sindirim enzimlerinin eksikliğine neden olabilecek gastrointestinal sorunlar
- Uzun süreli gastroenterit ve gastroözofageal reflü (genellikle geçici)
- Serebral palsi
- Uzun süreli (kronik) enfeksiyonlar
- Metabolik bozukluklar
- Hamilelik ve düşük doğum ağırlığı komplikasyonları
Büyüme geriliğine yol açabilecek diğer faktörler:
- Ebeveynin reddetmesi, ilgilenmemesi sonucu oluşabilecek duygusal yoksunluk
- Beslenmeyi, yaşam koşullarını ve ebeveyn tutumlarını etkileyen ekonomik sorunlar
- Enfeksiyonlara, parazitlere veya toksinlere maruz kalma
- Televizyon karşısında yemek yemek ve düzenli yemek saatlerinin olmaması gibi kötü beslenme alışkanlıkları
Çoğu zaman ise büyüme geriliğinin nedeni belirlenemez.
Büyüme Geriliği Tedavisi
Tedavi, büyümedeki gecikmenin nedenine bağlıdır. Beslenme faktörlerine bağlı gecikmiş büyüme, ebeveynleri dengeli bir diyet sağlama konusunda eğiterek çözülebilir.
Psikososyal faktörler söz konusuysa, tedavi aile dinamiklerini ve yaşam koşullarını iyileştirmeyi içermelidir. Ebeveyn tutumları ve davranışları bir çocuğun sorunlarına katkıda bulunabilir ve incelenmesi gerekir. Çoğu durumda, kapsamlı bir tıbbi, davranışsal ve psikososyal tedavi planının uygulanmasına odaklanmak için bir çocuğun başlangıçta hastaneye yatırılması gerekebilir.
