Sigortalı olarak çalışan anne ve anne adaylarına Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirli haklar tanınmıştır.
Çalışanların gebelik süresi boyunca yaptırması gereken rutin kontrollerde işverenlerin ücretli izin vermesi gerekir. Burada kaç gün izinli olunacağını işveren değil kadın çalışan belirlemektedir.
Bunun yanında 1 yaşından küçük çocuğu olan kadın çalışanların, bebeklerini emzirmeleri için günlük 1,5 saat süt izni verilmek zorundadır.
Süt izninde de saat aralığı yine çalışan tarafından belirlenmektedir. Bu sürelerin haftalık izin süresinden düşülmesi ya da o günlere denk getirilmesi gibi bir durum söz konusu olmamaktadır.
Ayrıca kadın çalışan eğer memur ise bu süre ilk 3 ay boyunca 3 saat olarak belirlenmiştir.
Annelere yarım gün çalışma hakkı Çalışan annelere yarım gün çalışma hakkı verilmiştir.
Doğum izinlerinden sonra, çocukları okul çağına gelinceye dek talep etmeleri durumunda doğum izninin ardından ilk çocuk için 60, ikinci çocuk için 120 3 ya da daha fazla çocuk için 180 gün yarım gün çalışma izni verilir.
Kişinin çalışmadığı günlerin ücreti devlet tarafından karşılanır. Çocuğun engelli olması durumunda ise yarım gün izni 360 güne kadar uzatılabilmektedir.
Yarım gün çalışan annelerin, işveren tarafından işten çıkarılma gibi bir durum yaşaması söz konusu olmamaktadır.
Bu durumda ancak ihbar tazminatı verilerek işten çıkarma yapılabilir. Yarım gün çalışma hakkından yararlanmak için kadın çalışanın doğum izni bittikten sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR’a başvuru yapması gerekmektedir. Burada önemli olan nokta ise annenin bu haktan yararlanabilmesi için son 3 yılda toplam en az 600 gün prim bildirmiş olması gerekiyor.
Annelere verilen ücretsiz izinler Doğum yapan kadın eğer ki memursa, 16 haftalık doğum izni ve 6 aylık yarım gün çalışma döneminin bitmesinin ardından 24 aya kadar ücretsiz izne ayrılabilmektedir.
4A olarak çalışan anneler ise 16 haftalık izinleri sonrasında 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabilmektedir. Ücretsiz izinlerde de yine işverenin çalışanı işten çıkarma durumu söz konusu olmamaktadır. Ancak işveren ile anlaşma yapılıp, işveren ihbar tazminatı ödemeyi kabul ederse kişi işten çıkarılabilecektir.
Devlet tarafından da çalışan anneler için bir defaya mahsus olmak üzere emzirme ödeneği verilmektedir. Emzirme ödeneğinden hem çalışan hem de çalışmayan anneler yararlanabilmektedir. Bunun için ise annenin Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurması gerekiyor.
