2020 yılında memurların hamilelik ve doğumdan doğan izin ve sosyal hakları kapsamında; doğum izni, süt izni ve çocuk parası gibi hakları bulunmaktadır.
Memurların Doğum İzinleri Ne Kadardır?
657 sayılı kanunun 104’üncü maddesi kapsamında memurların annelik izni ile ilgili bilmeleri gerekenler şöyledir:
- Doğum tarihinden önce ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere, toplamda 16 hafta annelik izni verilmektedir.
- Çoğul gebelik yaşayan kadın memurların doğum öncesindeki annelik izinlerine 2 hafta eklenmektedir ve 10 hafta kabul edilmektedir. Bu haliyle toplamda 18 hafta annelik izinleri bulunmaktadır.
- Annenin ölmesi haricinde, annelik izninden sadece kadın memurlar yararlanabilmektedir.
- Annelik izninin kesintisiz kullanılması gerekmektedir. Kısım kısım kullanılabilecek bir izin değildir.
Memurların Doğum Sonrasında Annelik İzinlerine Eklenebilecek Süreler Nelerdir?
Kadın memurların doğum sonrasında annelik izinlerine ekleme yapılabilmesi için doğum öncesinde, doğum izni kapsamında olan sürede sağlık durumlarının çalışmaya uygun olması gerekmektedir. Ayrıca kadının memurun doktor raporu ile doğumdan önceki 3 haftaya kadar kurumda çalışabileceğini belgelemesi gerekmektedir. Doğum öncesi annelik izninin başlangıcından önce bu raporu ilgili kuruma iletmesi gerekmektedir. Rapor, Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşmeli veya sözleşmesiz olan sağlık hizmeti sunucusundan alınmalıdır. Rapora göre tekil gebelikler için en fazla beş hafta ve çoğul gebelikler için yedi hafta doğum öncesinde çalışılabilmektedir. Bu süreler; doğum sonrasındaki annelik iznine eklenmektedir. Sağlık raporu almadan çalışmaya devam etmesi durumunda, bu süreler annelik iznine eklenmemektedir. Ayrıca sebep her ne olursa olsun; doğumdan önceki 3 hafta içerisinde anne adayının kurumda çalışmasına izin verilmemektedir.
Erken Doğum Durumunda Annelik İzni Nasıl Değişmektedir?
Doğum için beklenen tarihten daha erken bir tarihte doğum yapılmış ve bu süreçte kadın memur doğum yapmadan önceki doğum iznini kullanamamış ise; kullanamadığı süre, doğum sonrası annelik izni süresine ilave edilmektedir. Ayrıca doğum iznine ayrıldıktan sonraki süreçte erken doğum yapan kadın memur da doğum sebebi ile kullanamadığı doğum öncesi annelik iznini, doğum sonrası iznine ekletebilmektedir.
Örnek vermek gerekir ise; kadın memur, tekil gebelikte 29’uncu haftada doğum yapmış olsun. Doğum izni normal şartlarda 32’nci haftada başlayacaktır. Ancak erken doğum yaptığı için bu 3 haftalık süre, doğum sonrasındaki annelik iznine dahil edilmektedir. Bu sebeple memurların hamilelik ve doğumdan doğan izin ve sosyal hakları kapsamında; toplamda kullanacağı izin süresi 19 hafta olmaktadır.
Geç Doğumlarda Annelik İzni Nasıldır?
Beklenen zamandan daha geç yapılan doğumlarda, fazladan geçmiş olan süre; doğum sonrası annelik iznine ilave edilmemektedir.
Ölü Doğum Durumlarında Annelik İzni Nasıl Olmaktadır?
Doğumun ölü veya sağ gerçekleşmesi; adın memur için annelik izni hakkı olan süreyi değiştirmemektedir. Düşük veya ölü doğum olduğuna ilişkin bilgi, doktorun vereceği raporda yer almaktadır. Ancak doğumda veya doğum sonrası annelik izni kullanılırken eğer anne ölür ise; bu durumda memur baba, anne için verilmiş olan süre boyunca doğum iznine ayrılmaktadır. Memurların hamilelik ve doğumdan doğan izin ve sosyal hakları kapsamında baba memurlar bu izinden yararlanmaktadırlar.
Memurların Aylıksız İzin Kullanım Hakları
Doğum nedeni ile verilen aylıksız izin hakkı için kanunda belirlenen düzenlemeler ile memur annelerin aylıksız izin süre ve aylıksız izin kullanımları şu şekildedir;
- Doğum yapan memurların kendilerine ve eşi doğum yapan memurlara istekleri doğrultusunda 24 aya kadar aylıksız izin hakkı verilmektedir.
- Eşi doğum yapmış olan bir memur eşinin devlet memuru olup olmadığına bakılmaksızın isteğe bağlı olarak 24 aya kadar aylıksız izin kullanma hakkı verilmektedir.
- Eşlerin iki sininde memur olmaları durumunda her iki eşe aynı dönemde ya da birbirlerini takip eden dönemlerde aylıksız izin kullanma hakkı verilmektedir.
- 24 ayı aşmayacak şekilde kısımlar halinde aylıksız izin kullanma hakkı bulunmaktadır.